જમશેદજી ટાટાનો જન્મ
ગુજરાતનાં નવસારીમાં ૩ માર્ચ ૧૮૩૯માં પારસી પરિવારમાં થયો હતો. ૧૮૫૮માં ‘ગ્રીન સ્કોલર’નાં રૂપમાં
ઉત્તીર્ણ થયાં અને પિતાના વ્યવસાયમાં પૂરી રીતે લાગી ગયા. ૨૯ વર્ષની ઉંમર સુધી
પિતાની કંપનીમાં કામ કર્યું, બાદમાં ૧૮૬૮માં ૨૧,૦૦૦ની મૂડીથી એક વ્યાપારિક પ્રતિષ્ઠાન સ્થાપિત
કરી.
જમશેદજી એક એવાં
ભવિષ્ય-દ્રષ્ટયા હતાં કે જેમણે દેશમાં ઔદ્યોગિક વિકાસનાં માર્ગમાં પ્રશસ્ત કર્યું.
આ સિવાય પોતાનાં કારખાનામાં કામ કરનાર શ્રમિકોનાં કલ્યાણનો પણ ઘણો ખ્યાલ રાખ્યો.
તે સફળતાને ક્યારે કેવળ પોતાની જાગીર સમજી ન હતી પરંતુ તેમનાં માટે સફળતાનો મતલબ
તેમની ભલાઈ પણ હતી જે તેમનાં માટે કામ કરતાં હતાં.
તેઓ માનતા હતાં કે આર્થિક
સ્વતંત્રતા જ રાજનીતિનો સ્વતંત્ર આધાર છે. તેમનાં મોટાં લક્ષ્યાંકો હતાં કે - એક
સ્ટીલ કંપની ખોલવી, એક વિશ્વ
પ્રસિદ્ધ અધ્યયન કેંદ્ર સ્થાપિત કરવું, એક અનુઠા હોટલ ખોલવી અને એક જલવિદ્યુત પરિયોજના
લગાવી. હાલાંકિ તેમને જીવનકાળમાં આમાંથી એક જ સપનું પૂરું થયું હોટલ તાજમહેલનું.
બાકીની પરિયોજના તેમની આવનાર પેઢીએ પૂરી કરી.
સફળ ઉદ્યોગપતિ અને
વ્યવસાયી હોવાની સાથેસાથે જમશેદજી ઘણાં જ ઉદાર પ્રવૃત્તિનાં વ્યક્તિ હતાં. આથી
તેમણે પોતાની મિલ અને ઉદ્યોગોમાં કામ કરનાર મજુરો અને કામગારો માટે કેટલીય
કલ્યાણકારી નીતિ લાગુ કરી. આ ઉદેશ્યથી તેમનાં માટે પુસ્તકાલય, પાર્કો, મફત દવા વગેરેની
વ્યવસ્થા પણ પ્રદાન કરી.
૧૯ મેંનાં જમશેદજી ટાટાએ
જર્મનીમાં પોતાનો અંતિમ શ્વાસ લીધો.
સૌજન્ય : gujaratsamachar