Republic Day - 2019

21 February 2020

ડોકામરડી

Wryneck (ડોકામરડી)
 
દેખાવમાં લક્કડખોદને મળતું આવતું અને ટૂંકી ચાચ તથા કથ્થાઈ રંગનું રેનેક તેના પગના આકારની ખાસિયત તથા માથા અને ચાંચના આકારને લીધે નોંખુ તરી આવે છે. તેના પગ ઝાયગોડેકટાઈલ આકારના હોય છે. એટલે કે તેના પગના નહોંર સહિતના બે આંગળા આગળની તરફ હોય છે. જ્યારે બીજા બે આંગળા પાછળની તરફ વળેલા હોય છે. તેની આ ખાસિયતને કારણે તે શિકાર પર પોતાની પક્કડ લાંબો સમય સુધી અને અસરકારકપણે જમાવી શકે છે. રેનેકની ચાંચ ટૂંકી હોય છે અને માથુ તથા મોં પ્રમાણમાં મોટા હોય છે. રેનેક પક્ષીનું ગુજરાતી નામ ડોકામરડી છે. ડોકામરડી નામ તેની ગળુ ૧૮૦ ડિગ્રી સુધી ફેરવી શકવાની ક્ષમતાને કારણે પડ્યું છે.
આ પક્ષી લક્કડખોદ પરિવારનું છે અને પોતાનો માળો થડ પર નહીં પણ ઊંચાઈ પર ડાળીને ચાંચ વડે કોતરીને બનાવતું હોય છે. આ પક્ષી રેર પક્ષી નથી પણ વઢવાણા તળાવ ખાતે તેની હાજરી ચોક્કસ પ્રથમવાર હશે.
ભારતમાં સૌરાષ્ટ્રના ગીરના જંગલોમાં, મધ્યપ્રદેશના વનમાં પણ નોંધાયલું છે. મૂળે હિમાલયના પશ્ચિમભાગમાં આ પક્ષી જોવા મળે છે.
માહિતી સાભાર : દિવ્યભાસ્કર